ХЪАЗТÆ

Дæ фыдæлтæ рухсаг,
Дæхæдæг мын бæзз!
Ныртæккæ уын диссаг
Æрхæсдзынæн æз.

Фæрссаг лæг, дыгурон,
Йæ хъазтæ уæймæ
Фæцæйтардта иу бон
Æлдары хъæумæ.

Цыма сæ фæдисæй
Ыскъæры – тындзы
Æмæ сæ йæ уисæй
Æнæвгъау хынцы.

Æрбаййæфта хъазты
Уæд иу дардбæстаг.
Нæ хъазтæ сæ масты
Фæкодтой хъæстаг:

– Ныллæу нын тæрхоны,
Дæ Хуыцаумæ скæс!..
– Мæгуыр лæг цы зоны?
– Нæй, нæй дын фæрæз!..

Æрлæууыд сæ астæу...
Фæрсы сæ: зæгъут!
– Хуымæтæджы хъазтау
Нын ласы нæ уд.

Æнтæфæй нæ мары,
Уæлдай та нæ над!..
Æрдумæ нæ дары
Нæ фыдæлты кад.

Нæ фыдæлты руаджы
Нæ бабын ис Ром...
– Уый фехъуыстам раджы,
Нæу сусæг сæ ном...

Уæхуыдтæг, уæхуыдтæг
Цæмæй хорз ыстут?
– Фæмæлæм, мæгуыртæг, –
Кæм ма ис рæстуд? –

Нæ фыдæлтæ чи сты, –
Нæ зоныс, сæрæй?
– Уæхицæй уæм исты
Æппæлинаг нæй?

– Нæ фыдæлтæ раджы...
– Уый фехъуыстон, гукк!..
– Нæ фыдæлты руаджы...
– Уæхуыдтæг цы стут?

Цы равдыстат кадæн,
Зæгъут-ма уæддæр?
– Мах?.. Ницы!.. – Æрра дæн –
Фæрсын уæ æз дæр!

Уæ фыдæлты хорз кой
Мыггагмæ цæрæд!
Куывдтæ-иу сын кодтой,
Сæ бадæн – дзæнæт!

Ныр рæстæджы хъазæн
Æндæр у йæ кад:
Йæ бумбули – базæн,
Йæ нард фыд – бæркад.

Нæ хъазты ныхасæн
Бæргæ ис кæрон,
Фæлæ искæй хъазæн
Æгæр хъыг куы уон!..

 

ГУСИ

(Т е к с т   И. А.   К р ы л о в а)

    Предлинной хворостиной
    Мужик Гусей гнал в город продавать;
И, правду-истину сказать,
Не очень вежливо честил свой гурт гусиный;
На барыши спешил к базарному он дню
    (А где до прибыли коснется,
Не только там гусям, и людям достается).
    Я мужика и не виню;
Но Гуси иначе об этом толковали
    И, встретяся с прохожим на пути,
    Вот так на мужика пеняли:
"Где можно нас, Гусей, несчастнее найти?
    Мужик так нами помыкает,
И нас, как будто бы простых Гусей, гоняет;
    А этого не смыслит неуч сей,
    Что он обязан нам почтеньем;
Что мы свой знатный род ведем от тех Гусей,
Которым некогда был должен Рим спасеньем;
Там даже праздники им в честь учреждены!" —
"А вы хотите быть за что отличены?"
Спросил прохожий их.— "Да наши предки"...— "Знаю,
    И все читал; но ведать я желаю,
    Вы сколько пользы принесли?" —
    "Да наши предки Рим спасли!" —
    "Все так, да вы что сделали такое?" —
"Мы? Ничего!" — "Так что ж и до6рого в вас есть?
    Оставьте предков вы в покое:
    Им поделом была и честь;
    А вы, друзья, лишь годны на жаркое".

                   —————

Баснь эту можно бы и боле пояснить —
      Да чтоб гусей не раздразнить.